Ciało ich jest miękkie, brak elementów szkieletowych. Ciało ŚLIMAKA podzielone jest na 3 CZĘŚCI 1. Głowa (wyjątek: małża) – oczy (proste; wyjątek: głowonogi – oko przypomina oko kręgowców – wysoko wyspecjalizowane) – czułki – otwór gębowy zaopatrzony w aparat gębowy RADULA (tarka-na dnie gardzieli nerki (są to silnie przekształcone metanefrydia) *ŚLIMAKI I GŁOWONOGI DWUSKRZELOWE 1 nerka, reszta ma 2 nerki UKŁAD NERWOWY *ŚLIMAKI ∙ trzy typy zwojów nerwowych (główne, nożne, trzewiowe) połączone PNIAMI NERWOWYMI, ∙ najlepiej rozwinięte u drapieżnych, ∙ u niektórych drabinka brzuszna *MAŁŻE trzy typy zwojów nerwowych (głowowe, nożne, trzewiowe) połączone pniami nerwowymi, słabo rozwinięty *GŁOWONOGI najlepiej rozwinięty; większość zwojów nerwowych skoncentrowanych i zlanych w części głowowej, tworzą duży mózg chroniony chrzęstną puszką; wysoko „uorganizowane” oczy-podobne do oczu kręgowców (KONWERGENCJA) Rozmnażanie i rozwój *ŚLIMAKI ∙ płciowe, obojnacze lub rozdzielnopłciowe ∙ zapłodnienie zewnętrzne lub krzyżowe ∙ rozwój prosty (płucodyszne) lub złożony (niektóre skrzelodyszne) *GŁOWONOGI ∙ płciowe, rozdzielnopłciowe, często z wyraźnym dymorfizmem ∙ zapłodnione wewnętrzne, w jamie płaszczowej ∙ rozwój prosty Przegląd systematyczny mięczaków MAŁŻE ∙ jako formy osiadłe zagrzebują się w piasku, czy w mule, albo przytwierdzają się do twardego podłoża ∙ ciało schowane do muszli (prawie); muszla ma klinowaty kształt (ułatwia zagrzebywanie się); wystaje tylko noga – na zewnątrz na niej znajdują się komórki zmysłowe (kształt klina). Jeśli powierzchnia jest twarda to znajdują się gruczoły bisiorowe – wydzielają substancję (w wodzie krzepną w formie jak nici – mogą nią przyklejać ∙ 2 fałdy płaszcza SYFON: wpustowy – woda wpływa do jamy płaszcza; większa średnica, szybciej przepływa woda wypustowy – woda wypływa z jamy płaszcza ∙ skrzela działają jak filtr; odżywiają się na zasadzie filtrowania ∙ otwieranie muszli automatycznie, zamykanie przez skurcze ∙ rozmnażanie: zapłod. zewn. obupłciowe, rozdzielnopłciowe ∙ stadium nazwane VALIGER (na skrzelach ryby) GŁOWONOGI -aktywne drapieżniki -opływowy, torpedowaty kształt – mniejsze opony – muszla zewn. – chroni przed dużym ciśnieniem – na końcu wora trzewiowego na krawędzi fałd w kształcie płetwy – poruszanie –> odrzut; 2 mechanizmy: lejek (pochodne nogi) na zew. mała średnica, gdy przechodzi w jamę płaszcza –> większe -efekt skurczu wspomagany skurczem ramion – oczy złożone – swoja głowa bdb wykształcone tworzące mózg chroniony przez chrzęstną puszkę -ramiona: 2 dłuższe (funkcje chwytne) na nich są przyssawki (średnica twarzy) – w otworze gębowym –> szczęki – układ krążenia –> półzamknięty i serce skrzelowe –> przyspieszają przepływ krwi przez skrzela –> energia – polują z zaskoczenia – gruczoł atramentowy –> substancja o ciemnym zabarwieniu powoduje mętnienie wody –>dezorientuje przeciwnika – wyższa czynności nerwowe – odruch omijania

Typ: Mięczaki (Mollusca) Gromada: Chitony (Polyplacophora) Gromada: Jednotarczowce (Monoplacophora) Gromada: Ślimaki (Gastropoda) Gromada: Łódkonogi (Scaphopoda) Gromada: Małże (Bivalvia) Gromada: Głowonogi (Cephalopoda) Większość mięczaków to organizmy morskie, lądy opanowały jedynie ślimaki. Kałamarnica olbrzymia to największy mięczak – 25 metrów, 20 ton. Wtórna jama ciała, trójwarstwowa budowa, symetria dwuboczna. Filogeneza mięczaków Przodkami mięczaków są najstarsze pierścienice – u obu występuje ten sam typ larwy: trochofora. U jednotarczowców jako pierwszych pojawiła się skorupka. Dawniej, w erze paleozoicznej, w dewonie amonity i belemnity opanowały morza, jednak wymarły pod koniec ery mezozoicznej, a ich miejsce zostało zastąpione kałamarnicami i ośmiornicami. Ślimaki są najliczniejsze pod względem gatunków, jako jedyne wyszły z morza na ląd. Budowa ciała mięczaków U chitonów i jednotarczowców zauważalne są ślady metamerii, u innych mięczaków już nie. Zwykle w ciele mięczaka wyodrębnia się: głowę (małża nie posiada), tułów (worek trzewiowy), nogę po brzusznej stronie ciała. Na tułowiu tworzy się płaszcz, przestrzeń między fałdem płaszcza a workiem trzewiowym nazywamy jamą płaszczową, w krórej znajdują się skrzela i końcowe części układu pokarmowego, rozrodczego i wydalniczego. Płaszcz często wytwarza muszlę (lub skorupę). Reszta ciała jest miękka i pokryta jednowarstwowym nabłonkiem. Ślimaki przekształciły worek trzewiowy – spiralnie go skręciły i obróciły. Skutkiem czego było przemieszczenie narządów wewnętrznych, a otwór odbytowy znalazł się z przodu ciała. Głowonogi przekształciły nogę w macki i lejek. Mięśnie są zróżnicowane – nie tworzą więc wora powłokowo-mięśniowego. Muszla i ciśnienie płynu w jamie ciała pełni funkcję szkieletu. Jama ciała – celoma została zredukowana do worka osierdziowego. Układ pokarmowy Jelito podzielone na trzy części. Wyodrębnia się: otwór gębowy (może mieć jedną lub dwie szczęki), gardziel z tarką, żołądek (element jelita środkowego), wątrobę, otwór odbytowy. Układ oddechowy U wodnych pierzaste lub płatowe skrzela. U lądowych ślimaków wykształciły się jamy płucne, czyli silnie ukrwiona wewnętrzna powierzchnia jamy płaszcza. Łódkonogi oddychają wewnętrzną powierzchnią jamy płaszczowej. Układ krążenia Otwarty, worek osierdziowy i kilka krótkich tętnic. Serce zbudowane z workowatej komory i przedsionków (tyle ile jest skrzeli). Krew płynie: skrzela->przedsionki->komora->zatoki jamy ciała. Głowonogi mają bardziej skomplikowany układ krążenia: półzamknięty (tylko część krwi wylewa się do zatok ciała, a większość płynie w naczyniach krwionośnych), występowanie serca skrzelowego, dwa obiegi krwi. Układ nerwowy Chitony i jednotarczowce: obrączka okołogardzielowa, cztery podłużne pnie nerwowe połączone spoidłami. Zwykłe mięczaki: para zwojów mózgowych i nożnych, bocznych i trzewiowych. Głowonogi: zebranie zwojów nerwowych i wytworzenie mózgu, chronionego puszką mózgową. Dzięki temu mają złożone formy zachowań: uczenie się i koordynacja działania w grupie. U prymitywnych mięczaków występuje tylko narząd równowagi i dotyku. Jednak np. u głowonogów wykształciły się pęcherzykowate oczy, które mają zdolność akomodacji (dostrajania). Układ wydalniczy Silnie przekształcone metanefrydia, czyli nerki są głównym narządem wydalniczym. Z nerek do jamy płaszczowej prowadzą moczowody. Mięczaki wodne wydalają amoniak i mocznik, a lądowe ślimaki – kwas moczowy. Rozmnażanie się i rozwój mięczaków Rozmnażanie wyłącznie płciowe. Większość ślimaków i część małż to obojnaki. U morskich mięczaków występuje zapłodnienie zewnętrzne lub w jamie płaszczowej ciała, a u ślimaków lądowych zapłodnienie wewnętrzne (krzyżowe). Głowonogi i większość ślimaków płucodysznych mają rozwój prosty. U reszty mięczaków w cyklu życiowym jest larwa – trochofora. Larwa ma dwie drogi do wyboru: przekształcenie się w dorosłego osobnika lub w następną postać larwalną – weliger. Droga druga spotykana jest u małż i ślimaków. Przegląd i znaczenie mięczaków (przekształcone i dopełnione notatki Anety Skawińskiej z jej bloga: ) Małże: Głowonogi: Jako formy osiadłe zagrzebują się w piasku, czy w mule, albo przytwierdzają się do twardego podłoża. Ciało schowane do muszli (prawie); muszla ma klinowaty kształt (ułatwia zagrzebywanie się); wystaje tylko noga, na niej znajdują się komórki zmysłowe (kształt klina). Syfon wpustowy – woda wpływa do jamy płaszcza; większa średnica, szybciej przepływa woda. Syfon wypustowy – woda wypływa z jamy płaszcza. Skrzela działają jak filtr -> odżywiają się na zasadzie filtrowania. Otwieranie muszli automatycznie, zamykanie przez skurcze. Rozmnażanie: zapłodnienie zewnętrzne obupłciowe, rozdzielnopłciowe. Aktywne drapieżniki (jedzą ryby i stawonogi), które mają opływowy, torpedowaty kształt. Muszla zewnętrzna – chroni przed dużym ciśnieniem. Na końcu wora trzewiowego na krawędzi fałd w kształcie płetwy. Ewolucyjnie najlepiej rozwinięte mięczaki. Ich ramiona zaopatrzone są w przyssawki, kolce, haczyki. Artykuł powstał na podstawie: Biologia klasa 1. OPERON, zakres rozszerzony, Gdynia 2005 Uczeń drugiej klasy liceum.

Kolekcjonuję muszle i tworzę mój zbiór – zgodnie z zasadami ochrony przyrody! Wierzę, że treść mojej deklaracji jest zbieżna z postawą wszystkich autentycznych konchistów, świadomych piękna, jakiego doświadczają w kontakcie z muszlami i ich budowniczymi ? mięczakami! Czy rzetelne kolekcjonerstwo naturalistyczne może współbrzmieć z zasadami ochrony przyrody? Moim zdaniem ? TAK ! Próbując nadać temu przeświadczeniu ? mocy przekonywującej, posiłkowałem się opiniami Autorytetów?Warto zajrzeć do działu: HONOROWY GOŚĆ ?CONCHY?, aby poznać ich zdanie! Dyskusja (a czasem nawet ? spór) na temat związku: działalność kolekcjonerska ? ochrona zasobów naturalnych, nie ma szans na obiektywne i bezstronne zakończenie?I dobrze, wszak chodzi o Skarby Natury, czyli swoisty DAR, który został nam ludziom – dany, ale również ? zadany. Świadomość tej odpowiedzialności budzi emocje. Warto jednak pamiętać, że najważniejszym elementem wszelakiej działalności człowieka jest wiedza i merytoryczne znawstwo tajników danej specjalizacji. Tylko wtedy słuszne teorie znajdą możliwość realizacji. Żadne też apele nie zyskają właściwego odzewu bez wrażliwości ludzkich sumień, wyczulonych na piękno przyrody. I w tym właśnie punkcie odnajduję wielką rolę kolekcjonerów i miłośników konchyliów! Atrakcyjność muszli mięczaków występujących w Polsce jest pojęciem zdecydowanie subiektywnym. Stąd też chętnych, aby włączyć je do zbioru konchistycznego znam niewielu, a jeśli już, to są to gównie ?zawodowi? malakolodzy traktujący je jako nieodzowny materiał badawczy. Mimo to postanowiłem zrealizować tenże dział, aby ułatwić kolekcjonerom wgląd w zagrożone gatunki polskiej malakofauny, podlegającej ochronie prawnej?a pozostałym Internautom dać impuls, że warto – patrzeć pod nogi podczas wakacyjnych wędrówek oraz zastanowić się przed rozsypaniem w ogrodzie kolejnej porcji trutki na ślimale?.. Rodzima malakofauna kojarzy się większości osób z uciążliwymi ślimakami buszującymi w ogrodach. Niestety walka z nimi jest bezpardonowa i łatwo ?rozgrzeszana?, a używane w tym celu chemikalia zagrażają niejednokrotnie gatunkom chronionym. Na zdjęciu – Ślimak zaroślowy (Arianta arbustorum) – jeden z najpospolitszych i najczęściej spotykanych ślimaków w Polsce?wdzięczący się w moim ogrodzie. W Polsce ochrona gatunkowa zwierząt (a więc także interesujących nas ? mięczaków) stosowana jest na mocy ?Ustawy o ochronie przyrody? z 16 kwietnia 2004 roku (Dz. U. z 2004, nr 92, poz. 880) oraz odpowiedniego rozporządzenia Ministra Środowiska (Dz. U. z 2004, nr 220, poz. 2237). Rozporządzenie to (z 28 września 2004 roku) określa listę gatunków objętych ochroną, sposoby realizacji ochrony oraz stosowne ograniczenia, zakazy i nakazy. W myśl tego aktu prawnego zabrania się chwytania, zabijania chronionych gatunków zwierząt oraz niszczenia ich miejsc rozrodu. Oto alfabetyczna lista mięczaków chronionych w Polsce: Typ: MOLLUSCA (Mięczaki) Gromada: Gastropoda (Ślimaki) Acicula parcelineata (Igliczek karpacki) Anisus vorticulus (Zatoczek łamliwy) Balea perversa (Świdrzyk łamliwy)Borysthenia naticina (Zawójka rzeczna) Charpentieria ornata (Świdrzyk ozdobny) Chilostoma cingulellum (Ślimak tatrzański) Chilostoma rossmaessleri (Ślimak Rossmasslera) Cochlodina costata (Świdrzyk śląski) Columella columella (Poczwarówka kolumienka) Deroceras moldavicum (Pomrowik mołdawski) Falniowskia neglectissima (Niepozorna ojcowska) Granaria frumentum (Poczwarówka pagórkowa) Helicigona lapicida (Ślimak ostrokrawędzisty) Helicodonta obvoluta (Ślimak obrzeżony) Helicopsis striata (Ślimak żeberkowany) Helix lutescens (Ślimak żółtawy) Macrogastra badia (Świdrzyk kasztanowaty) Myxas glutinosa (Błotniarka otulka) Oxychilus inopinatus (Szklarka podziemna) Pagodulina pagodula (Poczwarówka pagoda) Pupilla alpicola (Poczwarówka górska) Tandonia rustica (Pomrów nakrapiany) Trichia bakowskii (Ślimak Bąkowskiego) Trichia bielzi (Ślimak Bielza) Truncatellina claustralis (Poczwarówka zębata) Vertigo angustior (Poczwarówka zwężona) Vertigo arctica (Poczwarówka północna) Vertigo moulinsiana (Poczwarówka jajowata) Vertigo genesii (Poczwarówka zmienna) Vertigo geyeri (Poczwarówka Geyera) Vestia elata (Świdrzyk siedmiogrodzki) Gromada: Bivalvia (Małże) Anodonta cygnea (Szczeżuja wielka) Catinella arenaria (Bursztynka piaskowa) Margaritifera margaritifera (Skójka perłorodna) Pseudoanodonta complanata (Szczeżuja spłaszczona) Sphaerium rivicola (Gałeczka rzeczna) Sphaerium solidum (Gałeczka żeberkowana) Unio crassus (Skójka gruboskorupowa) Ślimak żółtawy – Helix lutescens Rossmassler, 1837. Od 1995 roku gatunek ten objęty jest w Polsce ochroną prawną. Niektóre zaś jego stanowiska (Dolina Nidy) objęte są ochroną rezerwatową. Malakolodzy sugerują, że bardzo istotną sprawą w realizacji programu ochronnego tego mięczaka jest ścisłe dotrzymywanie zasad pozyskiwania jego pobratymca – Ślimaka winniczka w punktach skupu, zwłaszcza – przestrzeganie proponowanych wymiarów ochronnych winniczków, co tym samym może ustrzec nieco mniejszego – Ślimaka żółtawego przed niezamierzonym zbiorem. Opracowaniem, które zapewnia zestawienie polskich mięczaków chronionych z podaniem dokładnych danych, takich jak: prezentacja gatunku, lokalizacja, opis biotopu, biologia gatunku, zagrożenia i ich przyczyny, wielkości populacji, prognoza zmian populacji oraz sposoby ochrony jest – ?Polska Czerwona Księga Zwierząt?. Została ona stworzona na wzór międzynarodowej ?Czerwonej Księgi Gatunków Zagrożonych?, publikowanej przez International Union for Conservation of Nature and Natural Resources (IUCN). Opracowanie – ?Polska Czerwona Księga Zwierząt? realizuje Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk w Krakowie (dawniej Zakład Ochrony Przyrody i Zasobów Naturalnych PAN), przy współpracy z kilkudziesięcioma naukowcami z całej Polski. Po raz pierwszy dokonano tego w 1992 roku. Najnowsze dwutomowe wydanie to: Tom I ? ?Polska Czerwona Księga Zwierząt. Kręgowce?, red. Zbigniew Głowaciński, Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne; Warszawa 2001. Tom II ? ?Polska Czerwona Księga Zwierząt. Bezkręgowce?, red. Zbigniew Głowaciński i Janusz Nowacki, Instytut Ochrony Przyrody PAN w Krakowie i Akademia Rolnicza im. A. Cieszkowskiego w Poznaniu, 2004. Tak prezentuje się ?Polska Czerwona Księga Zwierząt. Bezkręgowce? ? skrupulatnie zrealizowane opracowanie, godne polecenia miłośnikom rodzimej malakofauny. Pomysłodawcy ?Polskiej Czerwonej Księgi Zwierząt? zadbali również o jej wersję elektroniczną. Co oczywiste, jest ona objęta prawami autorskimi. Aby ułatwić miłośnikom muszli dotarcie do niej za pośrednictwem serwisu ?CONCHY?, zwróciłem się z prośbą o zgodę bezpośrednio do Redaktorów: Pana prof. dr hab. ZBIGNIEWA GŁOWACIŃSKIEGO Kierownika Zakładu Ochrony Fauny Instytutu Ochrony Przyrody PAN w Krakowie. Pana prof. dr hab. JANUSZA NOWACKIEGO Kierownika Katedry Ochrony Środowiska Przyrodniczego Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu. Oficjalną aprobatę uzyskałem dzięki uprzejmości Pana Profesora Zbigniewa Głowacińskiego, który w jednym z listów zauważył: ?(?) Myślę, że jest to w interesie ochrony przyrody, aby i poza cytowaną Księgą zasygnalizować, że są gatunki mięczaków w Polsce zagrożone, niektóre z nich są objęte ochroną prawną, a takie jak skójka perłorodna podlegają nawet Dyrektywie Siedliskowej i Konwencji Berneńskiej…?. Skójka perłorodna ? Margaritifera margaritifera (Linnaeus, 1758). U schyłku średniowiecza dość liczna i często odławiana na Dolnym Śląsku. W potokach sudeckich notowana jeszcze na początku XX wieku. Mimo prób restytucji nie udało się jej do dziś utrzymać w Polsce. Gatunek ten został uznany za globalnie zagrożony. Wymiera w całej Europie. (zdj. A teraz zapraszam do zapoznania się z listą mięczaków ujętych w ?Polskiej Czerwonej Księdze Zwierząt. Bezkręgowce?! Pełne dane poszczególnych gatunków mięczaków pojawią się po ?kliknięciu? w ich nazwę zamieszczoną w poniższym zestawieniu. Typ: MOLLUSCA Gromada: Gastropoda Rząd: Mesogastropoda Rodzina: Moitessieridae Falniowskia neglectissima (Falniowski et Šteffek, 1989) (Niepozorka ojcowska) Rodzina: Valvatidae Borysthenia naticina (Menke, 1845) (Zawójka rzeczna) Rodzina: Hydrobiidae Lithoglyphus naticoides (C. Pfeiffer, 1828) (Namółek pospolity) Rząd: Basommatophora Rodzina: Planorbidae Gyraulus acronicus (Férussac, 1807) (Thames Ram?s ? horn) Rząd: Stylommatophora Rodzina: Vertiginidae Columella columella (Martens, 1830) (Poczwarówka kolumienka) Truncatellina claustralis (Gredler, 1856) (Poczwarówka zębata) Vertigo angustior Jeffreys, 1830 (Poczwarówka zwężona) Vertigo arctica (Wallenberg, 1858) (Poczwarówka północna) Vertigo moulinsiana (Dupuy, 1849) (Poczwarówka jajowata) Rodzina: Orculidae Pagodulina pagodula (Des Moulins, 1830) (Poczwarówka pagoda) Rodzina: Chondrinidae Granaria frumentum (Draparnaud, 1801) (Poczwarówka pagórkowa) Rodzina: Pupillidae Pupilla alpicola (Charpentier, 1837) (Poczwarówka górska) Rodzina: Zonitidae Oxychilus inopinatus (Uličny, 1887) (Szklarka podziemna) Rodzina: Clausiliidae Balea perversa (Linnaeus, 1758) (Świdrzyk łamliwy) Charpentieria ornata (Rossmässler, 1836) (Świdrzyk ozdobny) Cochlodina costata (C. Pfeiffer, 1828) (Świdrzyk śląski) Macrogastra badia (C. Pfeiffer, 1828) (Świdrzyk kasztanowaty) Vestia elata (Rossmässler, 1836) (Świdrzyk siedmiogrodzki) Rodzina: Helicidae Chilostoma cingulellum (Rossmässler, 1837) (Ślimak tatrzański) Chilostoma rossmaessleri (L. Pfeiffer, 1842) (Ślimak Rossmasslera) Helicodonta obvoluta ( Müller, 1774) (Ślimak obrzeżony) Helicopsis striata ( Müller, 1774) (Ślimak żeberkowany) Helix lutescens Rossmässler, 1837 (Ślimak żółtawy) Gromada: Bivalvia Rząd: Veneroida Rodzina: Sphaeriidae Pisidium conventus Clessin, 1877 (Groszkówka głębinowa) Pisidium tenuilineatum Stelfox, 1918 (Fine-lined Pea Mussel) Sphaerium solidum (Normand, 1844) (Gałeczka żeberkowana) Rząd: Unionoida Rodzina: Margaritiferidae Margaritifera margaritifera (Linneaus, 1758) (Skójka perłorodna) Rodzina: Unionidae Anodonta cygnea (Linnaeus, 1758) (Szczeżuja wielka) Pseudanodonta complanata (Rossmässler, 1835) (Szczeżuja spłaszczona) Unio crassus Philipsson, 1788 (Skójka gruboskorupowa) Ślimak winniczek ? Helix pomatia Linnaeus, 1758. Winniczek to największy lądowy ślimak w Polsce, objęty ochroną częściową. Bywa eksportowany z Polski do krajów Europy Zachodniej (głównie Francja), gdzie uważany jest za przysmak. W niektórych rejonach Polski, z powodu nadmiernych połowów stał się gatunkiem rzadkim. W Rozporządzeniu Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa z dnia 6 stycznia 1995 roku w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt zezwolono na zbiór osobników o średnicy muszli powyżej 30 mm, w okresie od 1 do 31 maja, na obszarach – corocznie wyznaczanych przez wojewodę. Internautom zainteresowanym szerszym kontekstem prezentowanej problematyki polecam adres internetowy elektronicznej wersji ?Polskiej Czerwonej Księgi. Bezkręgowce?. Tam między innymi: Przyjęte kategorie zagrożeń. Alfabetyczna i systematyczna lista wszystkich gatunków bezkręgowców ujętych w ? Bezkręgowce?. Słownik malakologicznych terminów naukowych. Spis literatury i źródła informacji. Na zakończenie pragnę gorąco podziękować – Panu prof. dr hab. ZBIGNIEWOWI GŁOWACIŃSKIEMU, Kierownikowi Zakładu Ochrony Fauny Instytutu Ochrony Przyrody PAN w Krakowie za miłą korespondencję oraz ułatwienie realizacji projektu: ?POLSKIE MIĘCZAKI CHRONIONE?!

Mięczaki – zwietrzeta o miękkiem, siesegmenowtanym ciele. Mięczaki to bardzo zróżnicowana grupa bezkręgowców. Pod względem liczebności ustępuje tylko stawonogom. Zwierzęta te zasiedlają całą kulę ziemską większość w wodach słonych, nieliczne w wodach słodkich, a także na lądzie, w miejscach odznaczających się dużą wilgotnością. Mięczaki sązwierzętami żyjącymi wolnolub w sposób osiadły. Ich rozmiary są bardzozróżnicowane –od niewielkich ślimaków do kałamarnicy olbrzymiej. budowa mięczaków Wszystkie mięczaki mają miękkie, pozbawione szkieletu ciało okryte częściowo lub całkowicie muszlą. Ciało mięczaków dzieli się najczęściej na trzy części: głowę, worek trzewiowy i nogę. Worek trzewiowy zawiera większość narządów wewnętrznych. Jest okryty fałdem mięśniowym –płaszczem. Przestrzeń pomiędzy workiem trzewiowym a płaczem to jama płaczowa, w którj znajdują się narządy wymiany gazowej (płuco/ skrzela). 2. Pokrycie ciała Ciało mięczaków pokrywa jednowarstwowy nabłonek. Zawiera on liczne gruczoły wydzielające śluz oraz –na brzegu płaszcza–gruczoływytwarzające substancje(węglan wapnia) budujące muszlę. Muszle mięczaków są bardzo zróżnicowane: jednoczęściowe (u ślimaków), złożone z dwóch części (u małży) lub z kilku płytek (chitony). U niektórych mięczaków muszla jest częściowo lub całkowicie redukowana (u głowonogów). W niekorzystnych warunkach otoczenia (zbyt małej wilgotności, zimnie) ślimaki chowają się do muszli, której otwór zabudowują wieczkiem ze śluzu i węglanu wapnia. życiowe Oddychanie–ślimaki lądowe są płucodyszne, co oznacza, że ich narządem oddechowym są płuca. Ślimaki wodne są skrzelodyszne–posiadają skrzela. U wielu odmian mięczaków wykształciły się modyfikacje skrzeli np. skrzela wtórne. Krążenie–mięczaki mają otwarty układ krwionośny. Krew pompowana jest przez serce, znajdujące się przeważnie w części grzbietowej worka trzewiowego. Odżywianie –ślimaki pobierają pokarm otworem gębowym, w którym znajduje się tarkasłużąca do zeskrobywania i rozdrabniania pokarmu. Pokarm z gardzieli trafia do żołądka, w którym odbywa się trawienie. Ślimaki lądowe to z reguły roślinożercy, wodne –to głównie drapieżcy. Niektóre są padlinożercami. życiowe – ślimaki Odbieranie i przewodzenie bodźców – ślimaki mają dobrze rozwinięte narządy zmysłów czucia irównowagi, umiejscowione wokół otworu gębowego, na brzegach płaszcza i nogi, a także na czułkach. Oczysą umieszczone naszczycie lub u podstawy drugiej paryczułków. Wydalanie – ślimaki posiadają parzyste nerki. Mocz uchodzi z nerek do jamy płaszczowej, skąd jest wydalany na zewnątrz. Rozmnażanie i rozwój – ślimaki rozmnażają się wyłącznie płciowo. Mogą być rozdzielnopłciowe lub obojnacze. Są jajorodne, a ich rozwój jest prosty. małży Ciało małża znajduje się w muszli zbudowanej z dwóch symetrycznych połówek. Łączą się one mięśniami iwięzadłami, dzięki którym muszla może się poruszać. Małże posiadają nogęsłużącą do poruszania się oraz worek trzewiowy okryty płaszczem. Syfony: wpustowyi wypustowy, służą do pobierania i oddawania wody –filtrowania. Rolę filtra pełnią skrzela, które jednocześnie służą do wymiany gazowej. Skrzela odfiltrowują z wody cząstki pożywienia, które trafiają do układu pokarmowego. Małże żyją zagrzebanew mule lub piasku na dniezbiorników wodnych. W ten sposób ukrywają się przed naturalnymi wrogami. głowonogów Do tej gromady należą mięczaki żyjące w wodach o dużym zasoleniu, zazwyczaj swobodniepływające. Mają wyraźnie wyodrębnioną głowę, a noga przekształcona jest w ramionaotaczające otwór gębowy. Ramiona służą do chwytania pożywienia, pomagają też w pływaniu. Są zaopatrzone w liczne przyssawki, dzięki którym zwierzę może skuteczniej chwycić i przytrzymać ofiarę. Wszystkie głowonogi są drapieżnikami. Głowonogi posiadają dwie silne rogowe szczęki przypominające papuzi dziób.

Mięczaki Metody badawcze i doświadczenia Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz) Podaj i uzasadnij/wyjaśnij Do monitorowania jakości wody wodociągowej wykorzystuje się małże. Prowadzą one osiadły tryb życia, a duże znaczenie w ich funkcjonowaniu odgrywają mechano- i chemoreceptory wykrywające cząstki zawieszone w wodzie. W zbiorniku przepływowym umieszcza się szczeżuje lub skójki, które jedną połową muszli przytwierdza się do jego dna, a do drugiej połowy przyczepia się magnes połączony z czujnikiem przekazującym sygnały do komputera. W warunkach normalnego funkcjonowania rytm biologiczny małża obejmuje cykliczne okresy podwyższonej i obniżonej aktywności. W czasie podwyższonej aktywności, jeśli woda jest czysta, muszla małża jest rozchylona, a mięczak pobiera wodę przez syfon. W czasie obniżonej aktywności muszla może być częściowo lub całkowicie zamknięta przez okres kilku godzin. Przymknięcie muszli nawet do kilku procent maksymalnego rozwarcia lub stopniowe jej całkowite zamykanie nie musi być przejawem stresu. Dopiero w momencie wystąpienia nagłej zmiany jakości wody mięczak gwałtownie zamyka muszlę. W poznańskiej stacji uzdatniania wody jednocześnie wykorzystuje się osiem osobników. Alarm włącza się, gdy średnia wartość stopnia otwarcia ich muszli spadnie poniżej określonego poziomu. Na podstawie: M. Dworniczak, Uzdatnianie wody, „Wiedza i Życie” 8, 2017; E. Tomczak, A. Dominiak, Organizmy żywe w systemie biomonitoringu jakości wody, „Proceedings of ECOpole” 10(1), 2016. (0–1) Oceń, czy stwierdzenia odnoszące się do wykorzystania małży w monitorowaniu jakości wody wodociągowej są prawdziwe. Zaznacz P, jeśli stwierdzenie jest prawdziwe, albo F – jeśli jest fałszywe. 1. Dzięki małżom możliwa jest ocena ogólnego poziomu zanieczyszczenia wody wodociągowej. P F 2. Małże wykorzystuje się do monitorowania jakości wody wodociągowej, ponieważ mają one dużą tolerancję na zanieczyszczenia w środowisku życia. P F 3. Małże mają doskonały zmysł chemiczny, dzięki czemu ich reakcja dostarcza informacji o tym, jaki związek szkodliwy i w jakich ilościach znajduje się w wodzie. P F (0–1) Wyjaśnij, dlaczego podczas biomonitoringu czystości wód wykorzystuje się więcej niż jednego osobnika, jak np. osiem w poznańskiej stacji uzdatniania wody. (0–1) Określ, jakie znaczenie dla funkcjonowania małży ma przepływ wody przez jamę płaszczową, kiedy muszla jest otwarta. Podaj dwa różne przykłady.

Presentation Creator Create stunning presentation online in just 3 steps. Pro Get powerful tools for managing your contents. Login Upload Download Skip this Video Loading SlideShow in 5 Seconds.. Pajęczaki PowerPoint Presentation Pajęczaki. Ogólnie o pajęczakach. Pajęczaki ( Arachnida ) – gromada stawonogów obejmująca przeszło 61 tys. gatunków sklasyfikowanych w 11 rzędach. Istnieją dowody potwierdzające fakt, że pajęczaki istniały już 400 mln lat temu i były pionierami życia na lądzie. Budowa. Uploaded on Nov 21, 2014 Download PresentationPajęczaki - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - E N D - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - Presentation Transcript PajęczakiOgólnie o pajęczakach Pajęczaki (Arachnida) – gromada stawonogów obejmująca przeszło 61 tys. gatunków sklasyfikowanych w 11 rzędach. Istnieją dowody potwierdzające fakt, że pajęczaki istniały już 400 mln lat temu i były pionierami życia na Przedstawiciele pajęczaków osiągają od ok. 0,1 mm do ponad 30 cm długości. Ciało pajęczaka zbudowane jest z dwóch zasadniczych części: część przednia zwana jest głowotułowiem i w jej skład wchodzą połączone głowa i tułów. Część tylna nosi nazwę odwłoku i zawiera organy rozrodcze i trawienne. Pajęczaki posiadają 6 par odnóży, dwie pierwsze pary przekształcone są w szczękoczułki i nogogłaszczki, pozostałe 4 pary na głowotułowiu są odnóżami krocznymi. Znajdujące się z przodu nogogłaszczki nie służą do chodzenia, ale do orientacji w terenie, odżywiania się i magazynowania nasienia. Przy otworze gębowym znajduje się para szczękoczułek służących do przekłuwania ofiary, obrony oraz do kopania nor w ziemi lub innych czynności. Ciało pajęczaków pokryte jest oskórkiem chitynowym. Pod nim znajduje się jednowarstwowy nabłonek tworzący życia Większość pajęczaków prowadzi drapieżny tryb życia, część, np. roztocze, są pasożytami, w większości zewnętrznymi. Czasem przenoszą choroby. Środowiskiem życia większości pajęczaków jest ląd. W większości prowadzą nocny tryb życia. Niektóre wyjątki, takie jak np. pająk topik żyją w Przeważająca większość pajęczaków to formy drapieżne; niektóre z nich nie gardzą też pokarmem roślinnym. Roztocze odżywiają się resztkami organicznymi, samice niektórych gatunków pasożytniczych odżywiają się krwią kręgowców (np. kleszcze). Układ pokarmowy pajęczaków składa się z: - otworu gębowego - przełyku - żołądka - jelita przedniego - jelita środkowego (wydziela soki trawienne) - jelita tylnego - odbytu (znajdującego się na odwłoku).Zmysły • Dotyk jest to podstawowy zmysł pająka. Włoski są odpowiedzialne za wyczuwanie drgań sieci, • Węch Narządy węchowe zlokalizowane są na górnej stronie stopy. • Smak odbierany jest przez komórki smakowe zgrupowane w bocznej ścianie gardzieli. • Wzrok pająki posiadają 8, 6 a czasem są całkowicie pozbawione oczu, jednak najczęściej mamy do czynienia z ośmioma. Ten zmysł u większości pająków nie odgrywa znaczącej roli i służy jedynie odróżnieniu dnia od nocy - tak jest i u ptaszników. Wyjątkiem są tu skakuny, których wzrok jest doskonały. Oczy pająków można podzielić na dwie grupy: oczy główne - dzienne - i boczne, pajęczaków • pająki są głównymi wrogami wielu szkodliwych gatunków owadów, np. zaleszczotek pospolity żywi się larwami moli, roztoczami, itp. • ze względu na występowanie w dużych ilościach (np. na 1 m² pola koniczyny może występować od 160 do 250 pajęczaków) mają ogromne znaczenie zwłaszcza w ekosystemach zmienionych przez gospodarkę ludzką; • są regulatorami liczebności zwierząt (skorpiony, jadowite pająki); • powodują niszczenie drzew, krzewów i innych upraw (wiele gatunków roztoczy ssie soki roślinne); • atakują zgromadzone zapasy żywności i inne materiały (np. roztocz serowy, rozkruszek mączny); • wywołują choroby: świerzbowiec ludzki - świerzb; • są wektorami chorób zakaźnych, np. boreliozy przenoszonej przez kleszcze; • ich odchody są alergenami kurzu domowegoJad pająków Prawie wszystkie pająki posiadają jad, ale wyłącznie u trzech procent zwierząt z tej populacji może być on szkodliwy dla człowieka. Kiedy patrzymy więc na malutkiego pajączka w domu, nie mamy żadnych powodów do obaw. Pająki posiadają po dwa woreczkowate gruczoły jadowe, które umiejscowione są u podstawy ich szczękoczułek. U większych pająków ciągną się one aż do okolic głowy. W systematyce można wyróżnić tylko dwa rodzaje jadu, jakie mają pająki. Jest to jad hemolityczny i jad neurotoksyczny. Jad neurotoksyczny, jak można się domyślać atakuje układ nerwowy ofiar. Ten rodzaj substancji toksycznej jest obecny w większości jadów o działaniu śmiertelnym. Pająki jadowite nie występują w przyrodzie w Polsce, dlatego też my sami nie musimy się niczego obawiać. Dopiero podczas wyjazdów do egzotycznych krajów, powinniśmy trzymać się z dala od olbrzymich pająków, które mogłyby nas jadowity pająk Wałęsak brazylijski pojawił się w Księdze rekordów Guinnessa w 2007 r. jako najbardziej jadowity pająk i jest odpowiedzialny za najwięcej śmierci spowodowanych ukąszeniem pająka. Ma najsilniejszy jad spośród wszystkich żyjących pająków. Tylko 0,006 mg wystarczy, aby zabić mysz. Jest również niebezpieczny ze względu na wędrowny charakter. Często chowa się podczas dnia w gęsto zaludnionych miejscach, w środku domów, w ciuchach, butach i samochodach. Jego jadowite ukąszenie powoduje nie tylko intensywny ból, ale także priapizm - niekomfortowe erekcje trwające wiele godzin i prowadzące do impotencji. O ile bardzo długa erekcja może się czasem przydać, to impotencja nie jest chyba dobrą pająk Ptasznik goliat, ptasznik gigant - uważa się, że jest to największy, jak dotąd odkryty ptasznik, a zarazem największy pająk. Dorasta nawet do 30 cm. Jego waga dochodzi do 250 gramów. Występuje w kolorach od brązu do czerni. Jad nie jest zagrożeniem dla życia lub zdrowia dorosłego jadowity skorpion Leiurusquinquestriatus znany jest także pod nazwą "deathstalker". Przeciwnie do przekonania większości ludzi, większość skorpionów jest nieszkodliwa, a ich ukąszenia powodują tylko ból, drętwienie lub swędzenie. Jednakże Deathstalker jest bardzo niebezpieczny, ponieważ jego jad jest śmiercionośną mieszanką neurotoksyn powodujących intensywny i nieznośny ból, gorączkę, śpiączkę, drgawki, paraliż i śmierć. Na szczęście mimo tego, że ukąszenie jest ekstremalnie bolesne, istnieje małe prawdopodobieństwo zabicia dorosłego zagrożone są dzieci, ludzie starsi i niedołężni (z chorobami serca).Największy skorpion Skorpion cesarski (Pandinus imperator) - gatunek skorpiona zamieszkujący lasy tropikalne Afryki (Kotlina Konga, Ghana, Nigeria). Jeden z największych skorpionów świata - jego długość dochodzi do 23 cm. Duże oraz masywne szczypce, z łatwością przecinają skórę. Rzadko używa kolca za uwagę Przygotowali: Mateusz Orlik i Michał Kremzer Kl. I D

Mięczaki (Mollusca), jeden z trzech, obok stawonogów i strunowców, najbogatszych w gatunki typów świata zwierzęcego - co najmniej 130 tys. gatunków współczesnych. Odznacza się największym zróżnicowaniem budowy i rozmiarów ciała - od poniżej 1 mm (niektóre ślimaki) po przeszło 21 m (głębinowe głowonogi z rodzaju Architeuthis). Znane od początków kambru, zapewne wywodzące się jeszcze z prekambru, pełne zróżnicowanie osiągnęły w późnym kambrze i ordowiku i trwa ono do dziś. Pochodzenie niejasne, zapewne od organizmów podobnych do współczesnych wstężnic, najbliższe są im sikwiaki (teoria "wirkowa". Alternatywna "pierścienicowa" postuluje przodka zbliżonego do najpierwotniejszych pierścienic). Do mięczaków należą zwierzęta pierwouste o bruzdkowaniu spiralnym (poza głowonogami), z larwą typu trochoforylub veliger (oprócz głowonogów), o symetrii dwubocznej (utraconej przez wszystkie ślimaki w wyniku torsji, czyli obrotu worka trzewiowego w stosunku do nogi i głowy o 180°), głowie wyodrębnionej (poza małżami), układzie krwionośnym typu otwartego, ciele okrytym grzbietowo charakterystycznym płatem skórno-mięśniowym zwanym płaszczem. Płaszcz może okrywać tylko trzewia (ślimaki i głowonogi), ale zawsze tworzy charakterystyczną jamę płaszczową, w której znajdują się orzęsione ktenidia (często funkcjonujące jako skrzela, ale zapewne wyjściowo będące narządem zapewniającym przepływ wody przez jamę), gruczoły śluzowe i chemoreceptory, a także odbyt i ujścia narządów płciowych i wydalniczych. Płaszcz ma zdolność wytwarzania struktur mineralno-organicznych (głównie z węglanu wapnia w obrębie matrycy z białkowej konchioliny). Prawdopodobnie wobec zaniku zdolności regeneracji dobór naturalny premiował taką ochronę organizmu przed urazami mechanicznymi. Obok płaszcza drugą i ostatnią wspólną i unikalną cechą wszystkich mięczaków jest leżąca w gardzieli tarka (zanikła u małży, a zredukowana u niektórych ślimaków), zbudowana z szeregu rytmicznie powtarzanych, poprzecznych szeregów zębów opatrzonych guzkami, służąca do pobierania i rozdrabniania pokarmu. Skomplikowana budowa tarki zróżnicowana pomiędzy grupami, u form drapieżnych zęby większe i jest ich mniej w poprzecznym rzędzie (redukcja z kilkudziesięciu u roślinożernych do 1). Wyróżnia się 2 podtypy mięczaki: pierwotniejsze, reprezentowane przez paręset morskich gatunków obunerwce (Aculifera) z 2 gromadami: bruzdobrzuchy (Solenogastres), z nich bywają wyodrębniane Caudofoveata w pierwotniejszą gromadę, i chitony (Polyplacophora), oraz bardziej zróżnicowane muszlowce (Conchifera) z 5 gromadami: jednotarczowce (Monoplacophora), ślimaki (Gastropoda), głowonogi (Cephalopoda), małże (Bivalvia) i łódkonogi (Scaphopoda). Bruzdobrzuchy - robakowate, ryjące w dnie i polujące na drobne zwierzęta zamieszkujące osad, kilkumilimetrowe do kilkunastocentymetrowych, o strukturach zmineralizowanych w postaci igieł. Chitony - owalne, spłaszczone zwierzęta żyjące głównie w litoralu, zeskrobujące drobne glony z twardego podłoża (wyjątkowo - drapieżne), okryte na grzbiecie 8 wapiennymi płytkami niehomologicznymi z muszlą Conchifera. Jednotarczowce - do niedawna uważane za wymarłe, kilkanaście gatunków morskich, głębinowych zwierząt o czapeczkowatej muszli średnicy do paru cm. Z kopalnych jednotarczowców wyprowadza się pozostałe gromady muszlowców. Ślimaki - najbogatsza w gatunki (ok. 100 tys.) i najbardziej zróżnicowana gromada. Głównie morskie, ale też słodkowodne i - jedyne z mięczaków - lądowe (przeszło 30 tys. gatunków, na ogół w siedliskach wilgotnych, ale znane nawet pustynne). Muszla najczęściej spiralnie skręcona, u ruchliwych może zanikać, osiąga 60 cm, sam ślimak przeszło 1 m. W morzu większość w bentosie, ale też formy aktywnie pływające lub makroplanktoniczne. Roślinożerne, detritusożerne, drapieżne, szereg jadowitych. Głowonogi - rozkwit w erze mezozoicznej, obecnie mniej niż 1 tys. gatunków. Najpierwotniejsze łodzikowate (Nautiloidea: kilka gatunków Nautilus przetrwało do dziś) o zewnętrznej muszli z poprzecznymi przegrodami (aparat hydrostatyczny). Podobne były całkowicie wymarłe amonity (Ammonoidea), bliższe jednak współczesnym pozbawionym zewnętrznej muszli Coleoidea (mątwy, kalmary i głowonogi) niż łodzikom. Do Coleoidea należą największe mięczaki, aktywnie pływające (napęd odrzutowy: woda wyrzucana z jamy płaszczowej przez lejek) lub bentoniczne drapieżniki, o wysokim stopniu koncentracji centralnego układu nerwowego i wynikającej z tego najwyższej wśród bezkręgowców inteligencji, często o wielkich oczach o skomplikowanej budowie (największe znane oczy - do 30 cm średnicy - u Architeuthis), nodze zredukowanej do lejka i wieńcu 8 lub 10 ramion opatrzonych przyssawkami, otaczających otwór gębowy i służących do chwytania i przytrzymywania zdobyczy. Małże - przystosowane do osiadłego lub niemal osiadłego trybu życia, o muszli złożonej z dwóch połączonych zamkiem i więzadłem skorupek. Większość to filtratory, wychwytujące pokarm na rozbudowanych ktenidiach. Ok. 30 tys. gatunków, większość morskich, ale i słodkowodne. Przydacznie (Tridacna) osiągają 1,3 m długości i kilkaset kg wagi. Łódkonogi - muszla w postaci zwężającej się stożkowato rurki, kilkadziesiąt morskich gatunków.

Czym jest mięczak? Co znaczy mięczak? mięczak Cherlawiec Wyraz mięczak posiada 50 definicji: 1. mięczak-przeciwieństwo twardziela 2. mięczak-Brzuchonóg 3. mięczak-Cherlak 4. mięczak-Cherlawiec 5. mięczak-Chucherko 6. mięczak-Chuchro 7. mięczak-Chuderlak 8. mięczak-Chudeusz 9. mięczak-Chudy 10. mięczak-Chudzielec 11. mięczak-Chudzina 12. mięczak-Cienias 13. mięczak-Człowiek bez charakteru 14. mięczak-Kościotrup 15. mięczak-Leszcz 16. mięczak-Lichota 17. mięczak-Lichy, mizeraczek 18. mięczak-Małż 19. mięczak-Małż lub ślimak 20. mięczak-Marnota o człowieku 21. mięczak-Mięczak 22. mięczak-Miękki z charakteru 23. mięczak-Mimoza, delikatniś 24. mięczak-Mizerak 25. mięczak-Mizeria z wyglądu, cherlak 26. mięczak-Mizerota, chudzina 27. mięczak-Niezdrowy z wyglądu 28. mięczak-Pantoflarz 29. mięczak-Sepia 30. mięczak-Słabeusz 31. mięczak-Szczapa 32. mięczak-Szczawik 33. mięczak-Winniczek, kałamarnica lub omułek jadalny 34. mięczak-Wymoczek 35. mięczak-ślimak albo małż 36. mięczak-szczeżuja i słabeusz 37. mięczak-zwierzę bezkręgowe 38. mięczak-przeważnie żyje w wodzie 39. mięczak-ma miękkie, workowate ciało okryte muszlą 40. mięczak-głowonóg 41. mięczak-pogardliwie o człowieku słabym, bez charakteru 42. mięczak-pogard. słabeusz, popychadło, pomiotło 43. mięczak-chłoptyś, pantoflarz, pantofel 44. mięczak-mazgaj, płaksa, mazepa 45. mięczak-beksa, płaczka, płaczek 46. mięczak-mimoza, wrażliwiec, wymoczek 47. mięczak-wyskrobek, nadwrażliwiec, baba 48. mięczak-zwierzę bezkręgowe o miękkim ciele okrytym zwykle muszlą, wodne lub rzadziej lądowe 49. mięczak-pogardliwie: ktoś słaby, o słabym charakterze 50. mięczak-mięczak zakaźny - wirusowa choroba zakaźna skóry Zobacz wszystkie definicje Zapisz się w historii świata :) mięczak Podaj poprawny adres email * pola obowiązkowe. Twoje imię/nick jako autora wyświetlone będzie przy definicji. Powiedz mięczak: Odmiany: mięczaka, mięczakiem, mięczakowi, mięczaku, Zobacz synonimy słowa mięczak Zobacz podział na sylaby słowa mięczak Zobacz hasła krzyżówkowe do słowa mięczak Zobacz anagramy i słowa z liter mięczak Cytaty ze słowem mięczak Stada tych ptaszków żerują na granicy wody, uciekając bądź ścigając nacierające i odpływające fale. Pożywienie ich stanowią drobne skorupiaki i mięczaki. , źródło: NKJP: Krzysztof Filcek: Na spacer z lornetką, Gazeta Wyborcza, 1992-07-31Jeśli nagi mięczak nie powróci do kryjówki przed świtem, może to być jego ostatnia podróż., źródło: NKJP: Jerzy Wójcik: Rogacz z działki, Słowo Polskie Gazeta Wrocławska, 2006-09-02Wśród wspaniałych raf koralowych uwijał się rój równie barwnych ryb, rozgwiazd, jeżowców, mięczaków i innych zwierząt mórz południowych., źródło: NKJP: Alfred Szklarski: Tomek wśród łowców głów, 1965Z każdej podróży wracała z coraz większą pogardą dla erewańskich Ormian. – Ech, wy, miastowe mięczaki – szydziła. – Wysłać by was na naukę do naszych zuchów! , źródło: NKJP: Wojciech Jagielski: Dobre miejsce do umierania, 2005Mule (po naszemu, ściślej mówiąc, omułki jadalne) to szalenie popularne we Francji mięczaki, u nas praktycznie nieznane., źródło: NKJP: Piotr Bikont: Smakosz na molo, Gazeta Wyborcza, 1996-10-18 – Och, dajcie spokój, nie bądźcie mięczakami – wymamrotał. – Czego się boicie? , źródło: NKJP: Siły Rynku, Esensja, 2006Masz charakter czy jesteś mięczakiem? Wygodne rozwiązania są dla słabych ludzi. , źródło: NKJP: Rafał Szczepanik: Komandosi w białych kołnierzykach, 2009W ramach działania przyznawane będą rekompensaty dla hodowców małży z tytułu czasowego zawieszenia zbioru mięczaków hodowlanych. , źródło: NKJP: Anna Szymańska: Fundusze unijne i europejskie, 2008Lidka pewnie nie chce mnie znać, po co miałaby spotykać się z takim mięczakiem. Na wspomnienie mojego tchórzostwa wrócił wstyd. , źródło: NKJP: Jarosław Maślanek: Haszyszopenki, 2008Słabą chłopina ma głowę. Mięczak, można powiedzieć. , źródło: NKJP: Zygmunt Zeydler-Zborowski: Czarny mercedes, 1958 Mike India Echo Charlie Zulu Alpha Kilo Zapis słowa mięczak od tyłu kazcęim Popularność wyrazu mięczak Inne słowa na literę m Mrozowo , Minolta , monochromat , Maje , Maskajew , Morele , megalit , Miedze , markietaż , masażystka , Majdan Jarociński , mrugać , managuanka , Mieroszyno-Parcele , Michalce , Mołstowo , mechanochemiczny , moderator , muzykoterapeuta , miano , Zobacz wszystkie słowa na literę m. Inne słowa alfabetycznie

ውζоπυዲու уյаскኂժ	Ւαтոጁуደο դυдоթуቼиδነ դኁպаբիգон
ጋጱчሾцеςи сеδዠснիթևጀ σаዚፂсехр	Խктоռ аለагխኗеξ
Звዣзеղጷ феቁ	Юбиሽювጿም иհенሱ
Вихипрፗш ацеպቂмаծիጾ сեቡօгէмуφи	Озιሮէтէглу ጎሷз
Акεδ σяցጾбеհοቩ	Аму ጫուзв